पिढीजात वारसा जपणारी रांगोळी: चैत्रांगण रांगोळी

चैत्रगौरीच्या स्वागतासाठी रंगीबेरंगी चैत्रांगण रांगोळी

चैत्र महिना म्हटलं की मनात येतं ते चैत्र नवरात्र, गुढीपाडवा आणि चैत्रगौरी पूजन. याच उत्सवाला साजरा करण्यासाठी चैत्रांगण नावाची खास रांगोळी काढली जाते. चैत्रांगण हे केवळ एक कलाकृती नाही तर त्यात अनेक शुभचिन्हे आणि प्रतीके दडलेली आहेत. या ब्लॉगमध्ये आपण चैत्रांगणाचा अर्थ, त्यातील शुभचिन्हे आणि त्याची रचना याबद्दल माहिती घेऊ.

चैत्रांगणाचा अर्थ:

चैत्रांगण म्हणजे चैत्र महिन्यात काढलेली रांगोळी. या रांगोळीत ५१ ते ६४ शुभचिन्हे रंगवली जातात. चैत्रगौरी पूजनाच्या दिवशी, म्हणजे चैत्र शुद्ध पंचमीला, घरासमोर चैत्रांगण काढून देवीचं स्वागत केलं जातं.

चैत्रांगणातील शुभचिन्हे:

सूर्य आणि चंद्र: विश्वाचे निर्माते आणि नियंत्रक
ध्वज: यशाचे प्रतीक
गुढी: नववर्षाची सुरुवात
शंख, पद्म, गदा, चक्र: भगवान विष्णूची अस्त्रे
गोपद्म: लक्ष्मीदेवीचे प्रतीक
ओम: पवित्र मंत्र
हळदीकुंकवाचा करंडा: सौभाग्याचे प्रतीक
सवाष्णीची ओटी: नारळ
रुद्राक्ष: शिवाचे प्रतीक
पाळणा: सृष्टीचे प्रतीक
कामधेनू: समृद्धीचे प्रतीक
अंबारी: ऐश्वर्याचे प्रतीक
फणी,शिवमंदिरातील दीपमाळ, इ.

चैत्रांगणाची रचना:

आकार: चैत्रांगण चौकोनी किंवा वर्तुळाकार असू शकते.
रंग: चैत्रांगण रंगीत किंवा फक्त पांढऱ्या रंगात काढता येते.
शुभचिन्हे: शुभचिन्हे एका विशिष्ट क्रमाने रंगवली जातात.
सजावट: फुले, दीप, रंगीबेरंगी कागद यांच्या सहाय्याने चैत्रांगणाची सजावट केली जाते.

चैत्रांगण काढण्याचे फायदे:

• चैत्रांगण काढून घरात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण होते.
• चैत्रगौरी देवी प्रसन्न होते आणि घरात सुख-समृद्धी येते.
• ही कलाकृती आपल्या कलागुणांना प्रोत्साहन देते.
• चैत्रांगण काढून आपण आपली संस्कृती आणि परंपरा जपतो.

चैत्रांगण काढण्यासाठी काही टिप:

• चैत्रांगण काढण्यापूर्वी जमिनीची स्वच्छता करा.
• चैत्रांगणाची रचना आधी पेन्सिलने काढा.
• रंग भरताना रंगांचा योग्य वापर करा.
• शुभचिन्हे योग्य क्रमाने रंगवा.
• चैत्रांगणाची सजावट करा.
• चैत्रांगण ही एक सुंदर आणि शुभ कलाकृती आहे. चैत्रगौरी पूजनाच्या दिवशी आपल्या घरासमोर चैत्रांगण काढून देवीचं स्वागत करा आणि घरात सुख-समृद्धी आणा.